Zgodnie z Ustawą o samorządzie gminnym (art. 51) gmina samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie budżetu gminy. Budżet jest uchwalany na rok kalendarzowy. Statut gminy określa uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy.
Zgodnie z Ustawą o samorządzie gminnym (art. 52 oraz art. 53) Projekt budżetu przygotowuje Wójt. Bez zgody wójta rada gminy nie może wprowadzić w projekcie budżetu gminy zmian powodujących zwiększenie wydatków nieznajdujących pokrycia w planowanych dochodach lub zwiększenie planowanych dochodów bez jednoczesnego ustanowienia źródeł tych dochodów.
Projekt budżetu wraz z informacją o stanie mienia komunalnego i objaśnieniami wójt przedkłada radzie gminy najpóźniej do 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy i przesyła projekt regionalnej izbie obrachunkowej, celem zaopiniowania.
Budżet jest uchwalany do końca roku poprzedzającego rok budżetowy. Procedurę uchwalania budżetu oraz rodzaje i szczegółowość materiałów informacyjnych towarzyszących projektowi określa rada miejska. Do czasu uchwalenia budżetu przez radę miejską, jednak nie później niż do 31 marca roku budżetowego, podstawą gospodarki budżetowej jest projekt budżetu przedłożony radzie miejskiej.
W przypadku nieuchwalenia budżetu w ustawowym terminie, regionalna izba obrachunkowa ustala budżet gminy w zakresie obowiązkowych zadań własnych oraz zadań zleconych w terminie do końca kwietnia roku budżetowego. Do dnia ustalenia budżetu przez regionalną izbę obrachunkową podstawą gospodarki budżetowej jest projekt budżetu.
Wg art. 57 w uchwale budżetowej określa się źródła pokrycia niedoboru budżetu, jeżeli planowane wydatki budżetu przewyższają planowane dochody. Wójt niezwłocznie ogłasza uchwałę budżetową i sprawozdanie z jej wykonania w trybie przewidzianym dla aktów prawa miejscowego (art 61). Wójt informuje mieszkańców gminy o założeniach projektu budżetu, kierunkach polityki społecznej i gospodarczej oraz wykorzystywaniu środków budżetowych.
Wójt przedkłada regionalnej izbie obrachunkowej (art. 90) uchwałę budżetową, uchwałę w sprawie absolutorium oraz inne uchwały rady miejskiej i zarządzenia wójta objęte zakresem nadzoru regionalnej izby obrachunkowej.
